आईपीओ (Initial Public Offering) मा आवेदन दिनको लागि आइडी बनाउन एकदमै सजिलो छ। यदि तपाईँ पनि शेयर बजारमा नयाँ हुनुहुन्छ र आईपीओमा आवेदन दिन चाहनुहुन्छ भने, यो लेख तपाईँको लागि धेरै उपयोगी हुन सक्छ। आज हामी आईपीओ आइडी कसरी बनाउने भन्ने बारेमा विस्तृत जानकारी दिनेछौँ। आइडी बनाउनका लागि के-के चाहिन्छ, कसरी अनलाइनबाट बनाउने, र आइडी बनाउँदा ध्यान दिनुपर्ने कुराहरू के-के हुन् भन्ने बारेमा पनि चर्चा गर्नेछौँ। त्यसैले यो लेखलाई ध्यानपूर्वक पढ्नुहोस्।

आईपीओ आइडी किन चाहिन्छ?

साथीहरू, आईपीओमा आवेदन दिनको लागि आइडी किन चाहिन्छ भन्ने प्रश्न तपाईँको मनमा आउन सक्छ। शेयर बजारमा सहभागी हुन र आईपीओमा आवेदन दिनको लागि तपाईँसँग एउटा आधिकारिक आइडी हुनु आवश्यक छ। यो आइडीले तपाईँको पहिचान स्थापित गर्छ र तपाईँको नाममा कति शेयर छ भन्ने कुराको रेकर्ड राख्छ। यसका मुख्य कारणहरू निम्न अनुसार छन्:

1. पहचानको लागि: आइडीले तपाईँको व्यक्तिगत पहिचानलाई प्रमाणित गर्छ। तपाईँको नाम, ठेगाना र अन्य जानकारीहरू आइडीमा सुरक्षित हुन्छन्, जसले गर्दा तपाईँको आवेदन सुरक्षित हुन्छ।
2. आवेदन प्रक्रियालाई व्यवस्थित गर्न: आइडी बिना तपाईँले आईपीओमा आवेदन दिन सक्नुहुन्न। आइडीले आवेदन प्रक्रियालाई व्यवस्थित र सुरक्षित बनाउँछ।
3. शेयरको रेकर्ड राख्न: तपाईँले कति कित्ता शेयर पाउनुभयो र तपाईँको नाममा कति शेयर छ भन्ने जानकारी आइडीमा रेकर्ड हुन्छ। यसले तपाईँको शेयर पोर्टफोलियोलाई व्यवस्थापन गर्न मद्दत गर्छ।
4. धोखाधडीबाट बचाउन: आइडीले तपाईँको नाममा अरूले गलत तरिकाले शेयर आवेदन गर्न सक्दैनन्, जसले गर्दा तपाईँको लगानी सुरक्षित हुन्छ।

त्यसैले, यदि तपाईँ शेयर बजारमा लगानी गर्न इच्छुक हुनुहुन्छ भने, एउटा आइडी बनाउनु एकदमै महत्त्वपूर्ण छ। अब हामी आइडी कसरी बनाउने भन्ने बारेमा छलफल गर्नेछौँ।

आईपीओ आइडी बनाउन आवश्यक कागजातहरू

आईपीओ आइडी बनाउनको लागि तपाईँलाई केही महत्त्वपूर्ण कागजातहरू चाहिन्छ। यी कागजातहरू बिना तपाईँले आइडी बनाउन सक्नुहुन्न। आवश्यक कागजातहरूको सूची यस प्रकार छ:

1. नागरिकता वा परिचय पत्र: तपाईँको नेपाली नागरिकता वा राष्ट्रिय परिचय पत्रको फोटोकपी चाहिन्छ। यसले तपाईँको उमेर र पहिचान प्रमाणित गर्छ।
2. बैंक खाता: तपाईँको नाममा रहेको बैंक खाताको विवरण चाहिन्छ। तपाईँको बैंक खाता नम्बर, बैंकको नाम, र शाखाको नाम आवश्यक पर्दछ।
3. फोटो: तपाईँको पासपोर्ट साइजको फोटो चाहिन्छ। यो फोटो आइडीमा प्रयोग गरिन्छ।
4. ईमेल आइडी र मोबाइल नम्बर: तपाईँको सक्रिय ईमेल आइडी र मोबाइल नम्बर चाहिन्छ। आइडी बनाउँदा र पछि पनि सूचनाहरू प्राप्त गर्नको लागि यो आवश्यक हुन्छ।
5. केवाईसी (KYC) विवरण: तपाईँले आफ्नो केवाईसी विवरण पनि पेश गर्नुपर्ने हुन्छ। केवाईसी भन्नाले ‘नो योर कस्टमर’ हो, जसमा तपाईँको बारेमा थप जानकारी हुन्छ।

यी कागजातहरू तयार भएपछि तपाईँले सजिलै आईपीओ आइडी बनाउन सक्नुहुन्छ। अब हामी अनलाइनबाट कसरी आइडी बनाउने भन्ने बारेमा जान्नेछौँ।

अनलाइनबाट आईपीओ आइडी कसरी बनाउने?

आजकल, धेरैजसो कामहरू अनलाइनबाटै गर्न सकिन्छ। आईपीओ आइडी बनाउन पनि अनलाइन प्रक्रिया एकदमै सजिलो छ। यहाँ हामी अनलाइनबाट आइडी बनाउने तरिका Step-by-Step बताउनेछौँ:

1. मेरो शेयर (Mero Share) मा खाता खोल्ने:
   • सबैभन्दा पहिला, तपाईँले मेरो शेयरको वेबसाइटमा जानुपर्ने हुन्छ।
   • त्यहाँ ‘नयाँ खाता खोल्नुहोस्’ भन्ने विकल्पमा क्लिक गर्नुहोस्।
   • आफ्नो नाम, ठेगाना, ईमेल आइडी, र मोबाइल नम्बर जस्ता जानकारीहरू भर्नुहोस्।
   • सबै विवरणहरू भरिसकेपछि, तपाईँले एउटा युजरनेम र पासवर्ड बनाउनुपर्ने हुन्छ। यो युजरनेम र पासवर्ड सुरक्षित राख्नुहोस्।
2. सीडीएससी (CDSC) मा दर्ता गर्ने:
   • मेरो शेयरमा खाता खोलिसकेपछि, तपाईँले सीडीएससीको वेबसाइटमा गएर दर्ता गर्नुपर्ने हुन्छ।
   • सीडीएससीको वेबसाइटमा ‘आईपीओ आवेदन’ भन्ने विकल्पमा क्लिक गर्नुहोस्।
   • त्यहाँ तपाईँले आफ्नो मेरो शेयरको युजरनेम र पासवर्ड प्रयोग गरेर लगइन गर्नुपर्ने हुन्छ।
   • लगइन गरेपछि, तपाईँले आफ्नो व्यक्तिगत विवरणहरू र बैंक खाताको जानकारी भर्नुपर्ने हुन्छ।
3. केवाईसी (KYC) अपडेट गर्ने:
   • सीडीएससीमा दर्ता गरिसकेपछि, तपाईँले आफ्नो केवाईसी विवरण अपडेट गर्नुपर्ने हुन्छ।
   • केवाईसी अपडेट गर्नको लागि, तपाईँले आफ्नो नागरिकता वा परिचय पत्र, फोटो, र बैंक खाताको विवरण अपलोड गर्नुपर्ने हुन्छ।
   • सबै कागजातहरू अपलोड गरिसकेपछि, तपाईँको केवाईसी प्रमाणित हुन्छ।
4. आइडी सक्रिय गर्ने:
   • केवाईसी प्रमाणित भएपछि, तपाईँको आइडी सक्रिय हुन्छ।
   • आइडी सक्रिय भएपछि, तपाईँले आईपीओमा आवेदन दिन सक्नुहुन्छ।

यसरी अनलाइनबाट सजिलै आईपीओ आइडी बनाउन सकिन्छ। यदि तपाईँलाई कुनै समस्या भएमा, तपाईँले आफ्नो ब्रोकर वा सीडीएससीको ग्राहक सेवा केन्द्रमा सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ।

आईपीओ आइडी बनाउँदा ध्यान दिनुपर्ने कुराहरू

आईपीओ आइडी बनाउँदा केही कुराहरूमा ध्यान दिनु आवश्यक छ। यदि तपाईँले यी कुराहरूमा ध्यान दिनुभयो भने, तपाईँको आइडी बनाउने प्रक्रिया छिटो र सजिलो हुन्छ। यहाँ केही महत्त्वपूर्ण कुराहरू उल्लेख गरिएको छ:

1. सही जानकारी: आइडी बनाउँदा तपाईँले आफ्नो सही जानकारी भर्नुपर्छ। नाम, ठेगाना, जन्म मिति, र अन्य विवरणहरू सही हुनुपर्छ। गलत जानकारी दिँदा तपाईँको आवेदन रद्द हुन सक्छ।
2. सुरक्षित पासवर्ड: आफ्नो पासवर्ड बलियो र सुरक्षित बनाउनुहोस्। अरूले सजिलै अनुमान लगाउन सक्ने पासवर्ड नराख्नुहोस्। पासवर्डमा अक्षर, अंक, र विशेष चिन्हहरूको प्रयोग गर्नुहोस्।
3. ईमेल र मोबाइल नम्बर: तपाईँको ईमेल आइडी र मोबाइल नम्बर सक्रिय हुनुपर्छ। आइडी बनाउँदा र पछि पनि सूचनाहरू प्राप्त गर्नको लागि यो आवश्यक हुन्छ।
4. कागजातहरू: आवश्यक कागजातहरू तयार राख्नुहोस्। नागरिकता, फोटो, र बैंक खाताको विवरण जस्ता कागजातहरू स्क्यान गरेर राख्नुहोस्।
5. समयमै आवेदन: आईपीओ खुलेको समयमा नै आवेदन दिनुहोस्। अन्तिम समयमा आवेदन दिँदा सर्भरमा समस्या हुन सक्छ र तपाईँको आवेदन असफल हुन सक्छ।
6. ब्रोकरको सहयोग: यदि तपाईँलाई आइडी बनाउन कुनै समस्या भएमा, आफ्नो ब्रोकरको सहयोग लिनुहोस्। ब्रोकरले तपाईँलाई सही मार्गदर्शन दिन सक्छ।

यी कुराहरूमा ध्यान दिएर तपाईँले सजिलै आईपीओ आइडी बनाउन सक्नुहुन्छ र शेयर बजारमा लगानी गर्न सक्नुहुन्छ।

आईपीओ आवेदन कसरी दिने?

अब तपाईँले आईपीओ आइडी बनाउन सिकिसक्नुभयो, त्यसपछि आईपीओमा आवेदन कसरी दिने भन्ने बारेमा जान्न आवश्यक छ। आईपीओमा आवेदन दिनको लागि निम्न चरणहरू पालना गर्नुहोस्:

1. मेरो शेयरमा लगइन गर्नुहोस्:
   • सबैभन्दा पहिला, मेरो शेयरको वेबसाइटमा जानुहोस्।
   • आफ्नो युजरनेम र पासवर्ड प्रयोग गरेर लगइन गर्नुहोस्।
2. आईपीओ सेक्सनमा जानुहोस्:
   • लगइन गरिसकेपछि, ‘आईपीओ’ भन्ने सेक्सनमा जानुहोस्।
   • त्यहाँ तपाईँले हाल खुलेका आईपीओहरू देख्न सक्नुहुन्छ।
3. आवेदन फारम भर्नुहोस्:
   • तपाईँले आवेदन दिन चाहेको आईपीओमा क्लिक गर्नुहोस्।
   • त्यहाँ तपाईँले एउटा आवेदन फारम देख्नुहुनेछ।
   • फारममा मागिएका सबै जानकारीहरू सही तरिकाले भर्नुहोस्।
4. कित्ता संख्या छान्नुहोस्:
   • तपाईँले कति कित्ताको लागि आवेदन दिन चाहनुहुन्छ, त्यो संख्या छान्नुहोस्।
   • तपाईँले न्यूनतम र अधिकतम कित्ता संख्या देख्न सक्नुहुन्छ।
5. सीएएसबीए (C-ASBA) छान्नुहोस्:
   • तपाईँले आफ्नो सीएएसबीए (C-ASBA) बैंक छान्नुहोस्।
   • सीएएसबीए भनेको तपाईँको बैंक खाता हो, जसबाट आईपीओको पैसा काटिन्छ।
6. आवेदन पेश गर्नुहोस्:
   • सबै जानकारीहरू भरिसकेपछि, ‘पेश गर्नुहोस्’ भन्ने बटनमा क्लिक गर्नुहोस्।
   • तपाईँको आवेदन सफलतापूर्वक पेश हुन्छ।

यसरी तपाईँले सजिलै आईपीओमा आवेदन दिन सक्नुहुन्छ। आवेदन दिएपछि, तपाईँले बाँडफाँडको नतिजाको लागि कुर्नुपर्ने हुन्छ।

निष्कर्ष

अन्त्यमा, आईपीओ आइडी बनाउनु र आईपीओमा आवेदन दिनु त्यति गाह्रो छैन। यदि तपाईँले सही तरिकाले जानकारी प्राप्त गर्नुभयो र माथि उल्लेखित चरणहरू पालना गर्नुभयो भने, तपाईँ सजिलै यो काम गर्न सक्नुहुन्छ। यदि तपाईँ शेयर बजारमा नयाँ हुनुहुन्छ भने, एउटा आइडी बनाएर आईपीओमा आवेदन दिनु एउटा राम्रो सुरुवात हुन सक्छ। यसले तपाईँलाई शेयर बजारको बारेमा धेरै कुरा सिक्न मद्दत गर्छ। यदि तपाईँलाई कुनै समस्या भएमा, सधैँ आफ्नो ब्रोकर वा सीडीएससीको ग्राहक सेवा केन्द्रमा सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ। ह्याप्पी इन्भेस्टिङ!